فیسبوک روز سهشنبه از طرح خود برای رمزارز یا پول دیجتالیِ لیبرا پرده برداشت.
چند شرکت سرمایهگذار به همراه چند عضو غیرانتفاعی بناست پروژهٔ این ارز دیجیتال را در نیمه اول سال آینده میلادی راه اندازی کنند. اما لیبرا چیست و چه تفاوتی با دیگر ارزهای مجازی دارد؟
لیبرا چه نوعی از پول مجازی است؟
لیبرا نوعی ارز مجازی یا دیجیتال است که پشتیبان آن ذخایر پولی غیرمجازی نظیر سپردههای بانکی و اوراق بهادار دولتی است و یک شبکه نگهبان از آن محافظت میکند.
گرچه ممکن است بهای لیبرا همیشه با ذخایر پیشتیبان آن همسطح نباشد اما بنا به ادعای فیسبوک، خریداران و مالکان این ارز، «امنیت بالایی» برای تبدیل آن به ارزهای سنتی خواهند داشت. شبکهای برای تبادل این ارز در نظر گرفته شده که فیسبوک هنوز اطلاعات بیشتری دربارهٔ آن منتشر نکرده است.
فناوری بنیادین و تفاوت با بیتکوین
تراکنشها یا تبادلهای مالیِ براساس لیبرا، به وسیله زنجیرهٔ بلوکی (blockchain) و در مجموعهای از رایانههای متصل به هم صورت میگیرد.
فقط نهادهایی که مجوز لازم را داشته باشند به این شبکه رایانهای دسترسی خواهند داشت. از این نظر نحوهٔ ادارهٔ لیبرا با بیتکوین (نخستین و معتبرترین رمزارز جهان) متفاوت است، چراکه بیتکوین یک نهادِ گرداننده ندارد.
نرمافزار اجراکنندهٔ لیبرا یک نرمافزار متن باز (open source) است به این معنا که شرکتهای دیگر میتوانند بر اساس ساختار آن اپلیکیشنهایی بسازند که با این نرمافزار کار کند.
همچنین انجمن بنیانگذار لیبرا در نظر دارد پنج سال پس از راهاندازی آن، یک زنجیرهٔ بلوکی بدون نیاز به مجوز برای آن تدارک ببیند.
اعضای انجمن این پول مجازی کیستند؟
انجمن ادارهکنندهٔ این پروژهٔ لیبرا ۲۸ عضو دارد و نهادی غیرانتفاعی است که دفتر مرکزی آن در ژنو سویس واقع شده است. این انجمن بر تصمیمات عمدهای که درباره این پول مجازی گرفته میشود نظارت خواهد کرد.
شماری از اعضای کنونی این انجمن عبارتند از: مستر کارت، شرکت اعتباری ویزا، اسپاتیفای، پیپال، ایبی، اوبر. حداقل سرمایهگذاری لازم برای عضویت در این مجموعه ۱۰ میلیون دلار بوده است، البته به استثنای اعضای غیرانتفاعی نظیر گروه مالی کیوا (Kiva) که چنین الزام پرداختی نداشتهاند.
هدف انجمن لیبرا آن است که تا زمان راهاندازی پروژهاش دستکم یکصد عضو داشته باشد. هر کدام از این اعضا در تصمیمگیریهای کلیدی یک رأی خواهد داشت.
خود فیسبوک به واسطهٔ نهادی به نام کالیبرا عضو این انجمن است. کالیبرا زیرمجموعهٔ تازهٔ فیسبوک است و نوعی کیف پول مجازی برای ارز لیبرا تدارک میبیند.
کیف پول مجازی فیسبوک؛ امتیازی ویژه برای لیبرا
خریداران میتوانند برای تهیه، پسانداز، واریز، دریافت و نیز خرج کردن لیبرا از کیف پول مجازی فیسبوک به نام کالیبرا استفاده کنند. کالیبرا به شکل اپلیکیشن روی تلفن همراه در دسترس خواهد بود و همچنین دکمهای ویژه اتصال به کالیبرا روی مسنجر فیسبوک و واتسآپ تعبیه خواهد شد.
فیسبوک مایل است نهادهای گردانندهٔ لیبرا و کالیبرا را جدا از هم نگه دارد. بنابراین دفتر مرکزی کالیبرا که حدود یکصد کارمند دارد در پارک منلوی کالیفرنیا واقع است.
حریم خصوصی و امنیت پول مجازی تازه
هر کس میخواهد از کالیبرا استفاده کند باید نوعی فرآیند شناسایی را طی کند. این فرآیند که اصطلاحا «مشتریتان را بشناسید» نام دارد، با تأیید هویت کاربر بر اساس مدارک شناسایی رسمیِ او، از انجام جرائم مالی پیشگیری میکند.
فیسبوک همچنین اعلام کرده که اگر کاربر تلفن همراهش را گم کرده، یا گذرواژهاش را فراموش کند کالیبرا از وی پشتیبانی نرمافزاری میکند. ضمنا آنکه اگر از حساب یک کاربر دزدی شود فیسبوک آن مبلغ را به حساب وی بر میگرداند.
مدیران فیسبوک همچنین قول دادهاند که از اطلاعات حساب کالیبرای کاربران برای منظورهای تبلیغاتی استفاده نخواهند کرد.