بعد ازینکه امان الله خان در سال ۱۹۱۹ میلادی زمام شاه افغانستان اعلام شد، آزادی و استقلال افغانستان را در صدر برنامه های کاری اش قرار داد. شاه امان الله خان زمام حکومت را زمانی بدست گرفت که تحولات سیاسی و ایدئولوژیکی در سراسر قاره آسیا حکمفرما شده بود.
نهضت آزادی خواهی و مشروطه خواهی در بیشتر کشورهای آسیا از جمله امپراتوری عثمانی (ترکیه امروزی) ایجاد شده بود که هدف آنها خارج شدن از وضعیت حکومت مطلقه به سوی یک حکومت مشروطه و نظام مند بود.
تحولات فکری در سطح منطقه بالای افکار و اندیشه شهروندان افغانستان نیز تاثیر گذاشته بود. جوانان افغان از طریق نشریه سراج الاخبار سیاسی شده بودند و آنان نیز خواهان مشروطه خواهی و همچنان استقلال کامل افغانستان بودند.
امان الله خان یکی از شاهان مشروطه خواه و آزادی طلب افغانستان بود. او از اغاز سلطنت موضوع استقلال افغانستان را در صدر برنامه های کاری اش قرار داد. امان الله خان زمانیکه در ۳ مارچ ۱۹۱۹ تاج شاهی را به سر میکرد، چنین اعلام نمود:
”به آن شرط این تاج و تخت را میپذیرم که شما با اندیشه ها و افکار من همکاری کنید. حکومت افغانستان باید از نگاه داخلی و خارجی کاملاً مستقل و آزاد باشد.”
امان الله خان در ۳ مارچ ۱۹۱۹ طی نامۀ به حکومت بریتانیا از مرگ امیر حبیب الله خان و استعفای نصرالله خان از قدرت به نفع خودش، اطلاع داد و ضمناً از بریتانیا خواست تا استقلال افغانستان را به رسمیت شناخته و عهد نامه های جدید میان افغانستان و بریتانیا امضاء شوند.
امان الله خان قبل از دریافت جواب نامه از سوی حکومت بریتانیا، در تلاش ایجاد روابط با دیگر کشورهای جهان شد و از آنها خواست تا استقلال افغانستان را به رسمیت بشناسند و با افغانستان توافقنامه های همکاری و بازرگانی عقد کنند.
امان الله خان برای جنگ سوم افغان-انگلیس آماده گی گرفته بود و به نیروهای نظامی افغانستان که در جنوب و شرق کشور مستقر بودند دستور داده بود تا برای مقابله با نظامیان انگلیسی آماده باشند.
موضوع استقلال افغانستان و جنگ سوم افغان-انگلیس از سوی بریتانیا کم اهمیت و خیلی کوچک جلوه داده شد، باوجودیکه جنگ سوم افغان-انگلیس از جمله جنگهای بزرگ به شمار میرود که دران بیش از ۱۶ میلیون پوند خسارات مالی به کشور بریتانیا وارد شد و حدوداً ۲۰۰۰ افراد نظامی آنها نیز درین جنگ هلاک شدند.
بعد ازینکه نیروی افغانی در جنگ سوم افغان انگلیس پیروز شدند، امان الله خان در ۱۸ اگست ۱۹۱۹ میلادی استقلال رسمی افغانستان را اعلام کرد و این روز را که مطابق به ۲۸ اسد است رخصتی عمومی اعلان کرد.
مردم افغانستان همه ساله روز استقلال افغانستان را در ۲۸ اسد جشن میگیرند، اما درین اواخر یادبود ازین روز از سوی زمامداران حکومتی در افغانستان خیلی کمرنگ به نظر میرسد.
این در حالی است که سایر کشورهای جهان روز استقلال شانرا با شور و هلهله فراوان جشن میگیرند، اما شهروندان افغانستان به دلیل ناامنی و هراس از حملات احتمالی هراس افگنان، نمیتوانند ازین روز مطابق میل شان تجلیل کنند.