سیاح‌آنلاین خبر، تحلیل و دیدگاه
نویسنده: میلاد “سیار”
اخلاق چیست؟
واژه اخلاق معادل کلمه Ethics زبان انگلیسی بوده که از واژه یونانی Ethikos گرفته شده است . در زبان دری اخلاق جمع واژه خُلق به معنای سرشت انسان است . در اصطلاح آن اعمال و کرداری که در ارج گزاری به ارزش های والای یک جامعه و رعایت نمودن قانون حاکم بر آن جامعه صورت میگیرد در صورتیکه مصونیت اجتماعی دیگران را نقض نکند اخلاق نامیده میشود . اساس و زیر بنا هر جامعه را اخلاق تشکیل میدهد . امروزه که داد و فریاد مان از ارتباطات و روابط اجتماعی است اساس و چگونگی همه ارتباطات را یعنی از ارتباط میان افراد در دنیای مجازی شروع تا به زنده گی حقیقی را اخلاق شکل میدهد.
اخلاق چگونگی انجام یک عمل را در دو بعد مورد ارزیابی و بررسی قرار میدهد خوب ویا هم بد یعنی در صورتیکه ما یک عمل خوب را انجام دهیم اخلاق حکم میکند که عمل وی خوب و اخلاقی است در صورت بروز کدام عمل بد اخلاق حکم میکند که عمل وی در تضاد با مسایل اخلاقی است پس عمل غیر اخلاقی محسوب میشود . اما اخلاق یک سیستم قرار دادی است که باشنده های آن مرز و بوم با آن قرار داد نموده اند شاید یک مورد در یک جامعه اخلاقی شمرده شود اما در جامعه دیگر آن را غیر اخلاقی محسوب میکنند.
اخلاق از دیدگاه قرآن کریم و حدیث پیامبر (ص):
ترجمه : “آن ذاتیکه آفرید مرگ و زندگی را تا امتحان کند شما را که کدام یک تان بهترین اعمال را انجام میدهید .”( الملک ، ۲)
ترجمه : ” هوشیار کسی است که نفس خود را محاسبه کند و به خاطر بعد از مرگ خود اعمال نیک را انجام دهد , بیچاره و ناتوان کسی است که از هوی و هوس نفس خود پیروی کرده و به الله (ج) امید ببندد . ” (ابن ماجه : سنن ابن ماجه ، ج ۵/ص ۳۲۸ )
آزادی چیست؟
آزادی عبارت از زندگی بدون قید و شرط است که باعث سلب آزادی دیگران نگردد.
شرط های اساسی آزادی:
۱- آزادی نباید باعث فساد اخلاقی در جامعه گردد.
۲- آزادی نباید در تضاد با منافع ملی یک جغرافیا قرار گیرد.
۳- آزادی نباید حریم خصوصی یک فرد را نقض کند.
۴- در آزادی نباید به ارزش ها و مقدسات سایر مردم توهین گردد.
۵- راز های محرم نباید افشا گردد.
انواع آزادی:
آزادی بیان – آزادی عقیده – آزادی ازدواج – آزادی تحصیل – آزادی کار – آزادی ملکیت و …
آزادی بیان:
هر شخص آزاد است که به وسیله گفتار ، نوشتار ، تصویر هر گونه دیدگاه و طرز فکر خود را بیان نماید ، اما مشروط به این که به عقیده ، دیدگاه و شخصیت حقوقی و واقعی فردی دیگر صدمه نرسد.
بررسی آزادی بیان در حقوق بشر و اسناد بین المللی:
چیزی بیشتر از آزادی گفتار است که شامل نوشتن و سخنرانی تالیف کتاب، روزنامه نگاری و خلق آثار هنری از قبیل نقاشی، فلم ،موسیقی و هر آن چیزی که میشود که انسان می تواند به وسیله آن به بیان دیدگاه و اندیشه درونی خود اعم از اندیشه های سیاسی ، اجتماعی هنری وغیره بپردازد.
اعلامیه حقوق بشر در مورد آزادی بیان:
ماده ۱۹ اعلامیه حقوق بشر : هر کس آزاد است که هر عقیده ای را بپذیرد و آن اشخاص می باشد و می تواند به هر وسیله که بخواهد بدون هیچ قید و محدودیت به حدود جغرافیایی اخبار و افکار را تحقیق نماید و دریافت کند و انتشار دهد.
رسانه چیست؟
رسانه که واژه معادل آن در زبان انگلیسی Media است ، در اصل یک کلمه لاتین است . وسیله یی است که قدرت اشاعه ی جمعی یا همگانی را داشته باشند.
رسانه ها بستر و مجاری طبیعی تهیه و توزیع اطلاعات برای انسان ها می باشد و موجب می شوند که نیروهای بشری در کنار آگاه شدن از رویداد ها و حقوق شان ، سهم خود را از قدرت طلب نمایند.
به کلیه امکاناتی گفته میشود که می تواند شرایطی را در محیط اجتماعی به میان آورد که تحت آن شرایط فراگیران اطلاعات ، رفتار و مهارت های جدیدی را با درک کامل به دست می آورند.
رسانه ها شامل روزنامه ، رادیو ، تلویزیون ، انترنت ، ماهواره ، مجله ها و…اند.
اخلاق رسانه ای و آزادی بیان:
رسانه و آزادی بیان دو پدیده اند که لازم و ملزوم یکدیگر اند. که در نبود یک آن نمیتوان دیگر آن را زنده نگهداشت.
و این خبرنگار رسانه است که آزادی بیان را در پرتو اخلاق رسانه یی تحقق می بخشد.
برای این که از آزادی بیان مفهوم غلط یعنی تعبیر سو نشود باید چند نکته را همه گان به ویژه خبرنگاران در حوزه کار مسلکی شان رعایت کنند.
۱- زیر عنوان آزادی بیان نباید ، اخلاق رسانه یی را زیر پا کرد.
۲- زیر عنوان آزادی بیان حریم خصوصی افراد را نباید نقض کرد.
۳- زیر عنوان آزادی بیان نباید بر شخصیت افراد اهانت و توهین کرد.
۴- زیر عنوان آزادی بیان نباید عقیده و مذهب دیگران را توهین کرد.
۵- زیر عنوان آزادی بیان نباید از ادبیات سربازاری در برنامه های رسانه ها استفاده کرد.
۶- زیر عنوان آزادی بیان نباید منافع ملی کشور را زیر پا کرد.
۷- زیر عنوان آزادی بیان نباید مسایل قومی ، سمتی ، زبانی و… را دامن زد.
۸- زیر عنوان آزادی بیان نباید فرهنگ بیگانه را ترویج کرد و فرهنگ اصیل یک مرز و بوم را در معرض تهاجم فرهنگی قرار داد.
۹- زیر عنوان آزادی بیان ، نباید منافع شخصی خود را تامین کرد.
